بيماری- گروه سلامت – مريم غفاري:
بيماري ام. اس پس از سوانح، شايعترين علت ناتواني در جوانان است
و تاكنون درمان قطعي اين بيماري ممكن نشده، ولي داروهاي موجود ميتواند باعث كاهش حملات و در نتيجه ناتواني ناشي از اين بيماري شود.
دكتر صحراييان متخصص بيماريهاي مغز و اعصاب و رئيس كميته علمي انجمن ام.اس ايران، به مناسبت روز جهاني ام. اس،(6 خرداد) به همشهري گفت: بيش از 2 ميليون نفر در دنيا به اين بيماري مبتلا هستند و هزينه اجتماعي و درماني هر بيمار2.4ميليون دلار است.
وي افزود: تاكنون آمار دقيقي از تعداد بيماران مبتلا به ام. اس در كشور وجود ندارد اما بهنظر ميرسد بيش از 40هزار نفر در كشور به اين بيماري مبتلا باشند كه اكثر آنان را خانمهاي جوان تشكيل ميدهند.پيشرفت و علايم اختصاصي ام. اس در هر فرد متفاوت است و اين روند قابل پيشبيني نيست.
وي افزود: اين بيماري در افراد مبتلا سير متفاوتي دارد بهطوري كه در بعضي از مبتلايان هيچگونه علايم و نشانه باليني ديده نميشود ولي برخي ديگر از آنها دچار ناتواني قابل توجهي در مدت زمان كوتاه ميشوند.
وي ادامه داد: شيوع اين بيماري در دنيا رو به افزايش است، اين شيب افزايش در ايران نيز در حال افزايش است ولي از آنجا كه اپيدميولوژي اين بيماري در كشور انجام نشده آمار دقيقي از مبتلايان به اين بيماري وجود ندارد. معمولا اين بيماري در سنين 20 تا 40 سال بروز ميكند و در خانمها 2 تا 3 برابر، بيشتر از آقايان است.
دكتر صحراييان افزود: عواملي چون ژنتيك و عوامل محيطي در بروز اين بيماري نقش دارند اما بررسيهاي مختلف نمايانگر اين نكته است كه عامل ژنتيك كمترين نقش را در شيوع و انتقال ام.اس دارد.
وي ادامه داد: در بين عوامل محيطي، عواملي چون عوامل عفوني مانند ويروسها و برخي باكتريها مؤثرند و با توجه به اينكه استرس، شدت بيماري مبتلايان به ام.اس و تعداد حملات آنها را افزايش ميدهد عامل استرس و تنشهاي عصبي ميتواند در افزايش ميزان شمار مبتلايان به ام. اس در ايران نيز مؤثر باشد.
وي ادامه داد: تغذيه نيز در افزايش ام.اس مؤثر است و كساني كه در دوران كودكي ويتامين دي كمتري را دريافت كنند احتمال ابتلاي آنها به ام.اس در بزرگسالي بيشتر است.
دكتر صحراييان با اشاره به اين مطلب كه در مورد ام.اس اقدامات پيشگيرانهاي وجود ندارد، گفت: به بيماران ام.اس توصيه ميشود تا حد امكان از تنش روحي و استرس پرهيز كنند. ميوه و سبزيجات را در برنامه غذايي خود قرار دهند، مصرف غذاهاي پرچرب را كمتر كنند و از گرما و خستگي مفرط دوري جويند.
بهطور كلي ام.اس بهعلت تخريب ميلين بافت عصبي مركزي ايجاد ميشود و برحسب اينكه كدام قسمت سيستم عصبي دچار تخريب شود، علايمي متفاوت از جمله تاري ديد، اختلال در حركت، اختلال در كنترل ادرار و بيحسي در اندام بروز ميكند.
به گفته وي، عموم مردم برداشت صحيح و منطقي از ام.اس ندارند و بهدليل برداشتهاي غلط، برخوردهاي مناسبي با اين بيماري صورت نميگيرد در نتيجه لازم است انجمن با گسترش ابعاد فعاليت خود، آگاهي و اطلاع رساني در مورد اين بيماري را به نحو بهتري انجام دهد.
وي ادامه داد: افراد تحصيلكرده و حتي خود پزشكان بيشترين قشري هستند كه به اين بيماري مبتلا ميشوند و هنوز دلايل بروز آن مشخص نشده است.
وي در پايان گفت: ميتوان ادعا كرد ام.اس تافته جدا بافته در بين ساير بيماريهاي مغز و اعصاب است، در نتيجه ارائه امكانات براي انجام پژوهش درباره ام.اس، رسالت بزرگي است كه دولت بايد به آن توجه مخصوص نشان دهد چرا كه درصورت بيتوجهي نسبت به اين بيماري، تبعات اجتماعي و اقتصادي جبرانناپذيري ناشي از اين بيماري را در جامعه شاهد خواهيم بود.
بيماران خاص وچالشهاي دارويي كشور
معاون غذا و داروي وزارت بهداشت اعلام كرد: پوشش ناقص داروهاي گران قيمت بيماران
صعب العلاج از سوي بيمهها، تجويز غيرمنطقي دارو و بياعتمادسازي مردم به داروهاي ايراني از سوي برخي پزشكان و داروسازان مهمترين چالشهاي دارويي كشور است.
رسول ديناروند به فارس گفت: در نظام دارويي كشور كماكان چند چالش عمده داريم كه از سالهاي پيش باقيمانده است، نخستين مسئله اين است كه داروهايي كه براي درمان بيماران صعب العلاج مصرف ميشود و بسياري از آنها گرانقيمت هستند، پوشش بيمهاي ندارند به همين علت هزينه بيماران براي تأمين اين داروها بسيار بالاست.
وي ادامه داد: برخي از اين بيماران كه مجبورند رنج بيماري مزمن را سالها تحمل كنند، براي تهيه و تدارك اين داروها واقعاً دچار فقر ميشوند و از هستي ساقط ميشوند، تعداد اين بيماران زياد نيست و تعداد بيماراني كه بهعلت هزينه دارو فقير ميشوند به يك درصد جمعيت هم نميرسد، اكثريت قاطع مردم هزينه دارويي بالايي ندارند اما اين گروه كوچك واقعاً دچار مشكل ميشوند.
معاون وزير بهداشت گفت: وزارت بهداشت با پرداخت سالانه حدود 350 ميليارد تومان يارانه، مشكل تأمين داروي بيماران خاص از جمله هموفيليها و تالاسميها را حل ميكند اما گروههاي ديگري از بيماران هستند كه تحت حمايت نيستند و بيمهها نيز داروهاي آنان را پوشش نميدهند.
ديناروند اضافه كرد: مسئله ديگر بياعتمادسازي برخي پزشكان و حتي داروسازان در برخي داروخانهها نسبت به داروهاي ايراني است، من نميگويم كيفيت داروهاي ايراني از خارجي بالاتر است اما به هيچ وجه كيفيت پايينتري هم ندارند، كيفيت دارو مقولهاي نيست كه با نظرسنجي از مردم بتوان به آن رسيد، اثر داروها هم آني و فوري نيست كه يك فرد بگويد فلان داروي خارجي اثر داشت يا فلان داروي ايراني اثر نداشت.
وي گفت: اين تصورات از نظر علمي بهعنوان موضوع دارونما يا اثرپلاسگويي دارو معروف است. به اين ترتيب كه اگر بيمار به يك دارو اطمينان داشته باشد حتي اگر مشابه آن را بدون ماده مؤثره به او بدهيم احساس بهبودي پيدا ميكند، بدون اينكه دارو مصرف كرده باشد، اين امر فقط در داروهاي روانپزشكي نيست بلكه در داروهاي بيماريهاي فيزيولوژيك نيز صدق ميكند.
متأسفانه برخي پزشكان و داروسازان با بيان صبحتهاي غيرمنطقي بيماران را نسبت به داروهاي ايراني بياعتماد ميكنند، وقتي اطمينان يك فرد به يك دارو كم شد، اثربخشي آن نيز در ظاهر ممكن است كم شود، در حالي كه ماده مؤثره و اثربخشي آن با داروي خارجي هيچ فرقي ندارد.
هزينه داروهاي بيماران ام. اس پرداخت ميشود
مديركل دفتر ارزيابي خدمات سلامت سازمان بيمه خدمات درماني گفت: اين سازمان هزينه داروهاي مورد نياز بيماران مبتلا به ام. اس را مانند ساير بيماريهاي خاص كماكان پرداخت ميكند.
به گزارش اداره كل روابط عمومي و امور بينالملل وزارت رفاه و تأمين اجتماعي، خسرو رحماني افزود: اين سازمان در جهت حمايت از بيمهشدگان مبتلا به بيماري ام. اس سهم پرداختي اين بيماران (فرانشيز) را از 30 درصد به 10درصد كاهش داده است كه در اين زمينه همه اين بيماران ميتوانند با پرداخت 10درصد هزينههاي داروي خود، از تسهيلات سازمان بيمه خدمات درماني بهرهمند شوند.